హృదయ సంబంధ వ్యాధులపై అవగాహన పెంచడం మరియు వాటి ప్రభావాన్ని తగ్గించటం మరియు ఎలా నియంత్రించాలనే లక్ష్యంతో ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబర్ 29న ప్రపంచ హృదయ దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు .Pic Courtesy : WHF
భారతదేశంలో కొరోనరీ హార్ట్ డిసీజ్ (CVD) వార్షిక మరణాల సంఖ్య 2.26 మిలియన్ల (1990) నుండి 4.77 మిలియన్లకు (2020) (1) పెరుగుతుందని అంచనా వేయబడింది. భారతదేశంలో కొరోనరీ హార్ట్ డిసీజ్ ప్రాబల్యం గ్రామీణ జనాభాలో 1.6% నుండి 7.4% వరకు మరియు పట్టణ జనాభాలో 1% నుండి 13.2% వరకు ఉన్నాయి
హృదయ సంబంధ వ్యాధుల కు సంబంధించిన ముఖ్య వాస్తవాలు :
- ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనారోగ్య మరణాలకు కార్డియోవాస్కులర్ వ్యాధులు (CVDలు) ప్రధాన కారణం.
- 2019లో 17.9 మిలియన్ల మంది CVDల వల్ల మరణించారని అంచనా వేయబడింది,
- ఇది మొత్తం ప్రపంచ మరణాలలో 32%. ఈ మరణాలలో 85% గుండెపోటు మరియు స్ట్రోక్ కారణంగా సంభవించాయి.
- మూడు వంతుల CVD మరణాలు తక్కువ మరియు మధ్య-ఆదాయ దేశాలలో జరుగుతున్నాయి.
- 2019లో నాన్‌కమ్యూనికేషన్ వ్యాధుల కారణంగా సంభవించిన 17 మిలియన్ల (70 ఏళ్లలోపు) అకాల మరణాలలో, 38% CVDల వల్ల సంభవించాయి.
- పొగాకు వాడకం, అనారోగ్యకరమైన ఆహారం మరియు ఊబకాయం, శారీరక నిష్క్రియాత్మకత మరియు మద్యపానం యొక్క హానికరమైన వినియోగం వంటి ప్రవర్తనా ప్రమాద కారకాలను పరిష్కరించడం ద్వారా చాలా హృదయ సంబంధ వ్యాధులను నివారించవచ్చు.
- వీలైనంత త్వరగా హృదయ సంబంధ వ్యాధులను గుర్తించడం చాలా ముఖ్యం, తద్వారా కౌన్సెలింగ్ మరియు మందులతో నిర్వహణ ప్రారంభమవుతుంది.
సంఖ్యల ద్వారా
115,000 - ఒక రోజులో మన గుండె కొట్టుకుంటుంది.
2,000 - ప్రతిరోజూ గుండె ద్వారా పంప్ చేయబడిన రక్తం యొక్క గ్యాలన్ల సంఖ్య.
1893 - మొదటి ఓపెన్ హార్ట్ సర్జరీ జరిగిన సంవత్సరం.
3,500 – ఈజిప్షియన్ మమ్మీ సంవత్సరాల వయస్సు, దీనిలో గుండె జబ్బు యొక్క మొట్టమొదటి కేసు గుర్తించబడింది.
450 Grams - మానవ గుండె బరువు.
60,000 - మన రక్తనాళ వ్యవస్థ విస్తరించగల మైళ్ల సంఖ్య.
680kg - నీలి తిమింగలం గుండె బరువు.
1.5 గ్యాలన్లు - ప్రతి నిమిషం మన గుండె ద్వారా పంప్ చేయబడిన రక్తం.
హృదయ సంబంధ వ్యాధులు అంటే ఏమిటి?
కార్డియోవాస్కులర్ డిసీజెస్ (CVDs) అనేది గుండె మరియు రక్త నాళాల యొక్క రుగ్మతల సమూహం. వాటిలో ప్రధానంగా:
కరోనరీ హార్ట్ డిసీజ్ - గుండె కండరాలకు సరఫరా చేసే రక్త నాళాల వ్యాధి;
సెరెబ్రోవాస్కులర్ వ్యాధి - మెదడుకు సరఫరా చేసే రక్త నాళాల వ్యాధి;
పరిధీయ ధమనుల వ్యాధి - చేతులు మరియు కాళ్ళకు సరఫరా చేసే రక్త నాళాల వ్యాధి;
రుమాటిక్ గుండె జబ్బులు - స్ట్రెప్టోకోకల్ బ్యాక్టీరియా వల్ల వచ్చే రుమాటిక్ జ్వరం నుండి గుండె కండరాలు మరియు గుండె కవాటాలకు నష్టం;
పుట్టుకతో వచ్చే గుండె జబ్బులు - పుట్టినప్పటి నుండి గుండె నిర్మాణం యొక్క వైకల్యాల వల్ల గుండె యొక్క సాధారణ అభివృద్ధి మరియు పనితీరును ప్రభావితం చేసే పుట్టుకతో వచ్చే లోపాలు; మరియు
సిరల్లో రక్తం గడ్డకట్టడం మరియు పల్మనరీ ఎంబోలిజం - లెగ్ సిరల్లో రక్తం గడ్డకట్టడం
గుండెపోటులు మరియు స్ట్రోకులు ప్రధానంగా గుండె లేదా మెదడుకు రక్తం ప్రవహించకుండా నిరోధించడం వల్ల సంభవిస్తాయి. దీనికి అత్యంత సాధారణ కారణం గుండె లేదా మెదడుకు సరఫరా చేసే రక్తనాళాల లోపలి గోడలపై కొవ్వు నిల్వలు పేరుకుపోవడం. మెదడులోని రక్తనాళం నుండి రక్తస్రావం లేదా రక్తం గడ్డకట్టడం వల్ల స్ట్రోక్స్ సంభవించవచ్చు.
హృదయ సంబంధ వ్యాధుల ప్రమాద కారకాలు ఏమిటి?
గుండె జబ్బులు మరియు స్ట్రోక్ యొక్క అత్యంత ముఖ్యమైన ప్రవర్తనా ప్రమాద కారకాలు అనారోగ్యకరమైన ఆహారం, శారీరక నిష్క్రియాత్మకత, పొగాకు వినియోగం మరియు మద్యం యొక్క హానికరమైన ఉపయోగం. రక్తపోటు, రక్తంలో గ్లూకోజ్, రక్త లిపిడ్‌లు,అధిక బరువు మరియు ఊబకాయం వంటి వాటివల్ల హృదయ సంబంధ వ్యాధుల బారిన పడే అవకాశం ఎక్కువ. పొగాకు వాడకం మానేయడం, ఆహారంలో ఉప్పును తగ్గించడం, పండ్లు మరియు కూరగాయలు ఎక్కువగా తినడం, క్రమం తప్పకుండా శారీరక శ్రమ చేయడం మరియు ఆల్కహాల్ యొక్క హానికరమైన వినియోగాన్ని నివారించడం వంటివి హృదయ సంబంధ వ్యాధుల ప్రమాదాన్ని తగ్గిస్తాయని తేలింది.అదనంగా, హైపర్‌టెన్షన్, డయాబెటిస్ మరియు హై బ్లడ్ లిపిడ్‌ల మందుల చికిత్స హృదయనాళ ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి మరియు ఈ పరిస్థితులతో ఉన్న వ్యక్తులలో గుండెపోటు మరియు స్ట్రోక్‌లను నివారించడానికి ఉపయోగ పడతాయి.
హృదయ సంబంధ వ్యాధుల యొక్క సాధారణ లక్షణాలు ఏమిటి?
గుండెపోటు మరియు స్ట్రోక్స్ యొక్క లక్షణాలు
గుండెపోటు యొక్క లక్షణాలు:
ఛాతీ మధ్యలో నొప్పి లేదా అసౌకర్యం; మరియు/లేదా
చేతులు, ఎడమ భుజం, మోచేతులు, దవడ లేదా వెనుక భాగంలో నొప్పి లేదా అసౌకర్యం.
అదనంగా, వ్యక్తి శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది లేదా శ్వాస ఆడకపోవడం; వికారం లేదా వాంతులు; తేలికపాటి తలనొప్పి లేదా మూర్ఛ; చల్లని చెమట; శ్వాస ఆడకపోవడం, వికారం, వాంతులు మరియు వెన్ను లేదా దవడ నొప్పి వంటి సమస్య లు పురుషుల కంటే స్త్రీల లో ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి .
స్ట్రోక్ యొక్క అత్యంత సాధారణ లక్షణం ముఖం, చేయి లేదా కాలు యొక్క ఆకస్మిక బలహీనత, చాలా తరచుగా శరీరం యొక్క ఒక వైపున ఉంటుంది.
ఇతర లక్షణాలు:ముఖం, చేయి లేదా కాలు యొక్క తిమ్మిరి, ముఖ్యంగా శరీరం యొక్క ఒక వైపు;
గందరగోళం, మాట్లాడటం లేదా అర్థం చేసుకోవడంలో ఇబ్బంది;ఒకటి లేదా రెండు కళ్ళతో చూడటం కష్టం గా కనిపిస్తాయి;
నడవడం కష్టమవటం, మైకము మరియు/లేదా సంతులనం లేదా సమన్వయం కోల్పోవడం;
ఎటువంటి కారణం లేకుండా తీవ్రమైన తలనొప్పి; మరియు/లేదా
మూర్ఛ లేదా అపస్మారక స్థితి.
ఈ లక్షణాలను కలిగిఉన్న వ్యక్తులు వెంటనే వైద్య సంరక్షణను పొందాలి.
రుమాటిక్ హార్ట్ డిసీజ్ అంటే ఏమిటి?
రుమాటిక్ జ్వరం వల్ల వచ్చే మంట మరియు మచ్చల వల్ల గుండె కవాటాలు మరియు గుండె కండరాలు దెబ్బతినడం వల్ల రుమాటిక్ గుండె జబ్బులు వస్తాయి. స్ట్రెప్టోకోకల్ బాక్టీరియాతో శరీరం యొక్క అసాధారణ ప్రతిస్పందన కారణంగా రుమాటిక్ జ్వరం సంభవిస్తుంది, ఇది సాధారణంగా గొంతు నొప్పి లేదా పిల్లలలో టాన్సిల్స్‌లైటిస్‌గా ప్రారంభమవుతుంది.
Inputs from: World Health Organization
